Üniversite gençliği, bir ülkenin geleceğini belirleyen en dinamik kesimlerden biridir. Bu gençlerin sadece akademik değil, aynı zamanda mesleki ve kültürel gelişimleri de büyük önem taşımaktadır. Toplumsal yapıda bilim ve teknolojideki gelişmelerle ve küreselleşmenin etkisiyle yaşanan değişimler göz önüne alındığında, üniversite öğrencilerinin sosyo-ekonomik profillerini anlamak, ülkenin geleceğine ışık tutmak açısından kritik bir rol oynamaktadır. Bu bağlamda, üniversite öğrencilerinin yaşam tarzları, bakış açıları ve ekonomik durumları üzerine yapılan araştırmalar, genç nüfusun daha iyi tanınmasını sağlamakta ve geleceğe yönelik politikaların şekillendirilmesine katkıda bulunmaktadır.
Araştırmanın Yaklaşımı ve Önemi
Bu çalışma, üniversite öğrencilerinin sosyo-ekonomik profillerini belirlemeyi amaçlayan betimleyici bir anket araştırmasıdır. Öğrencilerin kişisel bilgilerinden sosyo-ekonomik durumlarına, eğitim süreçlerinden bölüm tercih nedenlerine kadar geniş bir yelpazede sorular içeren 45 maddelik bir anket kullanılmıştır. Elde edilen bulgular, öğrencilerin okudukları bölüm, yaşadıkları çevre, yaşları, cinsiyetleri, ekonomik durumları ve mezun oldukları lise türü gibi faktörlerle sosyo-ekonomik profilleri arasında anlamlı ilişkiler olduğunu ortaya koymuştur.
Üniversite öğrencisi profil araştırmaları, geçmişten günümüze bilim ve teknolojideki gelişmeler ve küreselleşme nedeniyle toplumun yapısında meydana gelen değişimlerden dolayı büyük önem taşımaktadır. Bu tür çalışmalar, öğrencilerin mevcut sosyal ve ekonomik yapılarını, akademik ve sosyal yaşam özelliklerini anlamakla kalmayıp, Türkiye’de ve dünyada uygulanan ekonomik ve sosyal politikalara yönelik beklentilerin önceden belirlenmesini de sağlamaktadır. Ayrıca, eğitim kalitesinin artırılması, öğrenci, öğretim üyesi ve üniversite yönetimi arasındaki iletişimin güçlendirilmesi ve üniversitelerin sağladığı sosyal olanakların etkinliğinin ölçülmesi gibi konularda da değerli veriler sunmaktadır.
Temel Bulgular: Üniversite Gençliğinin Detaylı Portresi
Araştırma bulguları, üniversite gençliğinin demografik yapısından yaşam alışkanlıklarına kadar pek çok alanda önemli tespitler içermektedir:
• Demografik ve Coğrafi Dağılım: Araştırmaya katılan öğrencilerin %58’i kadın, %42’si erkektir. Büyük çoğunluğu (%79,2) 18-21 yaş grubundadır ve %97,9’u bekardır. Coğrafi ikamet açısından Ege Bölgesi %50 ile ilk sırada yer alırken, öğrencilerin %29,5’i büyükşehirlerde, %29,3’ü ise ilçelerde yaşamaktadır.
• Aile Yapısı ve Ekonomik Durum: Öğrencilerin babalarının %20,8’i memur, %17,7’si emekli iken, annelerin %67,5’i ev hanımıdır. Ailede kişi başı ortalama aylık gelirin %27 ile 200-400 TL aralığında olduğu, genel olarak orta düzeyde gelir seviyesine sahip ailelerden geldikleri gözlemlenmiştir. Babaların eğitim durumunda ilkokul mezunları (%30,2), annelerde ise yine ilkokul mezunları (%41,3) çoğunluktadır. Ailelerin %68,6’sının 4-6 kişilik olduğu ve %42,6’sında iki kişinin öğrenim gördüğü belirlenmiştir.
• Eğitim Süreci ve Tercihler: Öğrencilerin %40,4’ü Anadolu Lisesi, %37,6’sı Düz Lise mezunudur. %51,2’si üniversiteye ilk yılında giriş yapmıştır. Üniversiteye girişte temel belirleyici olarak %41,9 oranında dershanenin, %35,4 oranında ise bireysel çalışmanın etkili olduğu belirtilmiştir. Üniversite seçiminde en etkili faktörlerin başında %34,6 ile aileye yakınlık gelmekte, bunu %20,9 ile puanın başka üniversitelere yetmemesi takip etmektedir.
• Barınma ve Ders Çalışma Alışkanlıkları: Öğrencilerin %25,4’ü devlet yurdunda, %25’i ise arkadaşlarıyla ortak evlerde kalmaktadır. Yabancı dil bilme düzeylerinde %31,4 ile orta seviye bilgisi olanlar çoğunluktadır. Günlük ders çalışma süreleri incelendiğinde, %35,8’inin 1-3 saat arası çalıştığı tespit edilmiştir.
• Bölüm Tercihi ve Beklentiler: Öğrencilerin %56,2’si okudukları bölümü ilk 1-5 tercih aralığında seçmiştir ve %70,9’u bölümlerini isteyerek tercih etmiştir. Ancak, %54’ü okudukları bölümün beklentilerini orta düzeyde karşıladığını ifade etmiştir. Bölüm tercihinde en etkili etmen olarak %20,9 ile “daha iyi bir bölüme girememek”, %20,7 ile “hayalimdeki meslek olması” ve %20,3 ile “mezun olunduğunda kolay iş bulma” öne çıkmaktadır.
• Maddi Durum ve Harcamalar: Harç kredisi kullanmayanların oranı %81,9 iken, öğrenim kredisi kullananların oranı %45,3’tür. Maddi destek alan öğrencilerin oranı ise %65,2’dir. Aylık toplam harcamaların %51,9’u 300-600 TL aralığında olup, en büyük gider kalemini %44,2 ile barınma oluşturmaktadır.
• Boş Zaman ve Kültürel Alışkanlıklar: Yerli dizi izleme oranı %92,1 ile oldukça yüksektir. Sanata %28,7, siyasete %25,6 oranında hayranlık duyulmaktadır. En sevilen müzik türü %41,8 ile Türk pop müziğidir. Gündemi takip etmek için %66,7 oranında internet kullanılmaktadır. Ders kitabı dışında yıllık ortalama 5 ve üzeri kitap okuyanların oranı %38,5’tir. Boş zamanlarını en çok internette gezinerek (%32,4) ve arkadaş sohbetleriyle (%23,2) değerlendirmektedirler. Tiyatroya hiç gitmeyenlerin oranı %30,3 iken, sinemaya her ay gidenlerin oranı %46,6’dır. Spor müsabakalarına gitmeyenlerin oranı ise %36,4’tür.
• Bağımlılık ve Hayat Memnuniyeti: Öğrencilerin %62,1’i herhangi bir bağımlılık yapan madde kullanmadığını belirtmiştir. Hayattan memnuniyet düzeylerine bakıldığında, öğrencilerin %51,5’i hayatından memnun olduğunu ifade etmiştir.
Geleceğe Yönelik Çıkarımlar
Bu detaylı sosyo-ekonomik profil araştırması, Türkiye’deki üniversite gençliğinin çok yönlü bir resmini sunmaktadır. Gençliğin bakış açısını, ihtiyaçlarını ve beklentilerini bilmek, ülkenin geleceğini doğru bir şekilde planlamak ve yönlendirmek için elzemdir. Özellikle son yıllarda gençlik politikalarının “sorun çözme” odaklı yaklaşımlardan “potansiyeli değerlendirme” odaklı yaklaşımlara evrilmesi, bu tür çalışmaların önemini daha da artırmaktadır. Elde edilen bulgular, eğitim kalitesini artırmak, sosyal olanakları etkinleştirmek ve gençlerin toplumsal yaşamdaki rolünü güçlendirmek adına atılacak adımlara bilimsel bir zemin oluşturmaktadır.

Listen As A Podcast

Share This Story, Choose Your Platform!